O‘zbekiston raqamli bozorida faoliyat yuritayotgan global internet-kompaniyalar soni ortmoqda. So‘nggi qo‘shilgan nomlar: Amerikaning Coursera va Avstraliyaning Canva. Ular O‘zbekiston Davlat soliq qo‘mitasi ro‘yxatiga qo‘shilgan holda, endilikda QQS (qo‘shilgan qiymat solig‘i) to‘lovchi xorijiy xizmat ko‘rsatuvchilar sifatida e’tirof etildi.
Coursera — 2-aprel kuni
Canva — 24-aprel kuni ro‘yxatga kiritilgan
Shu bilan, 2020-yildan buyon O‘zbekistonda rasmiy soliqqa tortilayotgan xorijiy internet-kompaniyalar soni 69 taga yetdi. Ro‘yxatda shuningdek, OpenAI, eBay, Alibaba Cloud, Bloomberg LP kabi yetakchi kompaniyalar ham bor.
Raqamlar nimani ko‘rsatmoqda?
2025-yilning 1-choragida xorijiy IT-kompaniyalar tomonidan to‘langan QQS hajmi 36,2 mlrd so‘mga yetdi — bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 1,5 baravar ko‘p.
OpenAI (1,09 mlrd so‘m) va mamlakatda cheklovda bo‘lishiga qaramay, TikTok (934,8 mln so‘m) ilk bor eng ko‘p soliq to‘lovchilar qatoriga kirdi.
Nima uchun bu muhim?
Bu o‘zgarishlar O‘zbekiston hukumati va soliq tizimining raqamli xizmatlarga nisbatan yangi yondashuvini ifodalaydi. Endilikda jismoniy shaxslarga xizmat ko‘rsatuvchi global kompaniyalar mamlakat ichida ham yuridik majburiyatlarga ega subyektlarga aylanmoqda.
Bu model, bir tomondan, mahalliy budjetga tushumlarni oshirsa, ikkinchi tomondan — xorijiy kompaniyalar uchun bozorga kirish va unda barqaror ishlashga ruxsat va mas’uliyat muvozanatini ta’minlaydi.
Fikr bildirish