“The Lean Startup” – tadbirkorlikka ilmiy asoslangan yangi yondashuvni taqdim etib, muvaffaqiyatli startaplar yaratish va innovatsion mahsulotlarni bozorga chiqarish bo‘yicha aniq yo‘nalishlarni beradi. Ushbu kitob startaplar va yirik kompaniyalar tomonidan keng qo‘llaniladi. Siz tadbirkor, biznes yetakchisi, marketolog yoki dasturchi bo‘lishingizdan qat’i nazar, “The Lean Startup” sizga barqaror biznes yaratish bo‘yicha muhim tavsiyalarni taqdim etadi.
Kitob haqida umumiy ma’lumot
Kitob uch asosiy bo‘limdan iborat: Tasavvur, Yo‘naltirish va Tezlashtirish. Har biri startap yaratish jarayonining muhim bosqichlarini tushuntiradi.
Tasavvur: Startap nima ekanligini tushuntiradi, “tasdiqlangan o‘rganish” konsepsiyasini tanishtiradi va startaplarning asosiy vazifasi mahsulot yaratish emas, balki muvaffaqiyatli biznes qurishni o‘rganish ekanini ta’kidlaydi.
Yo‘naltirish: “Qurish-O‘lchash-O‘rganish” siklini tushuntiradi. Ushbu model orqali startaplar bozorning real talablari asosida o‘z g‘oyalarini doimiy takomillashtirib borishlari mumkin.
Tezlashtirish: Startap o‘sishini tezlashtirish va kengaytirish usullari haqida tushuncha beradi. Bu bosqichda biznes bozor ehtiyojlariga moslashuvchan bo‘lishi va o‘sish strategiyasini to‘g‘ri tanlashi kerak.
“The Lean Startup” asosiy tamoyillari
Eric Ries startaplarni barqaror rivojlantirish va innovatsiyalarni joriy etish uchun quyidagi asosiy tamoyillarni ilgari suradi.
Tadbirkorlar hamma joyda bor. Startap faqat yangi tashkil etilgan biznes emas. Har qanday tashkilotda, soha yoki kompaniya hajmidan qat’i nazar, tadbirkorlik yondashuvi mavjud bo‘lishi mumkin.
Tadbirkorlik – bu boshqaruv tizimi. Startapni oddiy biznes kabi boshqarish kerak, lekin tezkor o‘rganish va moslashuvchanlik asosida rivojlantirish muhim.
Tasdiqlangan o‘rganish. Startapning asosiy maqsadi to‘g‘ri biznes modelni aniqlash va uni takomillashtirish.
Qurish-O‘lchash-O‘rganish. Startap tezkor sinovlar o‘tkazib, mijozlarning fikr-mulohazalariga asoslangan holda mahsulotni takomillashtirish orqali rivojlanishi lozim.
Innovatsion hisob-kitob. Oddiy moliyaviy ko‘rsatkichlar startap uchun yetarli emas. Real o‘sishni aks ettiruvchi amaliy ko‘rsatkichlarga e’tibor qaratish zarur.
1-qism: Tasavvur – Startapning asosiy tamoyillari
Ries lean manufacturing tamoyillaridan ilhomlanib, tadbirkorlikka kichik hajmda ishlab chiqarish, resurslardan samarali foydalanish va moslashuvchanlik kabi yondashuvlarni tatbiq etgan. Ushbu bo‘limdagi asosiy tushunchalar:
Startapni aniqlash. Startap – har qanday yangi mahsulot yoki xizmat yaratishga qaratilgan, noaniq sharoitda ishlovchi tashkilot.
Tasdiqlangan o‘rganish. Har qanday startap o‘z mijozlari va bozor talablarini tushunish uchun eksperimentlar o‘tkazishi kerak.
Eksperiment qilish. Yangi mahsulot yaratish jarayoni aniq gipotezalarga asoslanishi va haqiqiy bozorda sinab ko‘rilishi kerak.
2-qism: Yo‘naltirish – Qurish-O‘lchash-O‘rganish modeli
Startaplarning eng muhim jarayoni Qurish-O‘lchash-O‘rganish modeli hisoblanadi. U uch asosiy bosqichdan iborat.
Qurish. Minimal ishchi mahsulot ishlab chiqish va uni bozorga taqdim etish.
O‘lchash. Mijozlarning mahsulotga munosabati va asosiy ko‘rsatkichlarni tahlil qilish.
O‘rganish. Mijozlarning ehtiyojlariga moslashish uchun strategiyani o‘zgartirish yoki davom ettirish qarorini qabul qilish.
Muhim tushunchalar
Tavakkal investitsiyalar. Startap uchun eng xavfli taxminlar dastlab sinovdan o‘tkazilishi lozim.
Minimal ishchi mahsulot. Mahsulotning eng sodda versiyasi, mijozlarning fikrlarini olish uchun ishlab chiqiladi.
Kohort tahlili. Turli mijoz guruhlarining mahsulotga bo‘lgan qiziqishini vaqt o‘tishi bilan kuzatish.
Dropbox kompaniyasining oddiy tushuntiruvchi video orqali MVP testidan o‘tishi – bu yondashuvning real hayotdagi muvaffaqiyatli namunasidir.
3-qism: Tezlashtirish – O‘sish va rivojlanish strategiyalari
Startap asosiy taxminlarini isbotlagandan so‘ng, u o‘z o‘sish modelini tanlashi va samarali tarzda rivojlanishi kerak. Ries quyidagi o‘sish strategiyalarini tavsiya qiladi.
Tarbiyalanuvchi o‘sish modeli. Mijozlarni saqlab qolish va ularning mahsulotdan uzoqlashishiga yo‘l qo‘ymaslik.
Virusli o‘sish modeli. Tavsiya orqali yangi mijozlarni jalb qilish.
Reklama orqali o‘sish modeli. Pullik marketing va reklama strategiyalari yordamida mijozlarni jalb qilish.
Muhim tushunchalar
Kichik partiyalar bilan ishlab chiqarish. Mahsulotni kam hajmda chiqarib, tezkor tahlil qilish.
Pivot yoki davom ettirish. Startap har bir yangi bosqichda strategiyani o‘zgartirish yoki oldingi yo‘nalishda davom etish bo‘yicha qaror qabul qilishi kerak.
Besh Nima uchun texnikasi. Muammoning asl sabablarini aniqlash uchun nima uchun savolini besh marta takrorlash.
Kitobning kuchli jihatlari
Amaliy yondashuv. Startaplar uchun real strategiyalar taqdim etiladi.
Tajriba asosida qaror qabul qilish. Fikrlar emas, balki real ma’lumotlar asosida biznesni rivojlantirish yondashuvi targ‘ib qilinadi.
Turli sohalar uchun mos. Na faqat IT-startaplar, balki korporativ innovatsiyalar va yangi mahsulot ishlab chiqish jarayonlari uchun ham qo‘llash mumkin.
Xulosa
Eric Ries’ning “The Lean Startup” kitobi tadbirkorlar uchun sinov va mijoz fikr-mulohazalariga asoslangan yondashuvni targ‘ib qiladi. Ushbu tamoyillarni qo‘llash orqali resurslardan samarali foydalanish, ortiqcha xarajatlarni kamaytirish va bozorga tezroq chiqish mumkin.
Agar siz startap asoschisi, mahsulot menejeri yoki innovator bo‘lsangiz, ushbu kitob sizga biznesingizni muvaffaqiyatga yetaklash uchun muhim tushunchalar beradi.
Fikr bildirish