Yuzlab dollar evaziga mimikangizni ijaraga berar edingizmi? Ehtimol, “ha” deb javob berarsiz – ayniqsa, Meta kabi texnogigantlar sizga bir soatlik yuz ifodangiz va suhbatlaringiz uchun 50 dollar taklif qilayotgan bo‘lsa.
So‘nggi vaqtlarda sun’iy intellekt modellarini yanada insoniyroq qilish istagida texnologiya kompaniyalari oddiy foydalanuvchilarga murojaat qilmoqda. Bu faqat avatarlar va chatbotlar uchun realizm yaratish emas – bu inson his-tuyg‘u va madaniyatni algoritmlarga singdirish harakati.
Yuz ifodasi va suhbat evaziga minglab dollar
Meta kompaniyasi, o‘zining metaverse loyihasida realistik avatarlar yaratish maqsadida, turli odamlarning yuz ifodalari va suhbatlarini yozib olishga ixtisoslashgan “ma’lumot yig‘uvchi” loyihasini yo‘lga qo‘ydi. Ishtirokchilarga har bir soatlik ishi uchun 50 dollar to‘lanmoqda. Bir ishtirokchi bu faoliyatdan uch haftada 8 000 dollar daromad olganini aytgan.
Ammo bu oddiy xizmat emas. Sizning yuzingiz, ovozingiz va suhbat ohangingiz – AI o‘rganadigan namunaga aylanadi. Va savol tug‘iladi: bu kelajakni yaratishmi, yoki o‘zingizni o‘zingizdan mahrum qilishmi?
Qisqa muddatli foyda, uzoq muddatli xavf
Sun’iy intellektni o‘rgatish faqatgina mimikangizni takrorlash emas, ba’zi foydalanuvchilar AI chatbotlariga murakkab savollar beradi, chegaralarni sinaydi – modelning “insoniyligini” sinovdan o‘tkazadi. Bu orqali AI sizdan o‘rganadi – keyin esa sizni ortda qoldiradi.
Bugun sizning hissangiz bilan rivojlanayotgan tizim, ertaga sizning o‘rningizni egallaydi. Ayniqsa, xizmat ko‘rsatish, tibbiyot, jurnalistika, dizayn va marketing kabi sohalarda.
Bu xavfmi? Ha. Ammo bu jarayonni to‘xtatib bo‘lmaydi. Savol boshqa – siz bu jarayonda faol ishtirokchimisiz, yoki passiv kuzatuvchimi?
Bular o‘z-o‘zidan yomon emas. Lekin…
Bunday loyihalar, ayniqsa talabalar, yarim stavkali ishchilarga qisqa muddatda yaxshi daromad keltirishi mumkin. Ammo uzoq muddatli oqibatlariga ko‘z yumish – texnologik savodsizlik belgisi bo‘lishi mumkin.
AI’ga ko‘proq insoniy fazilatlar — empatiya, hazil, madaniy tushuncha — o‘rgatilgan sayin, u ko‘proq ish joylarini egallaydi. U sizdan o‘rganadi va sizsiz ishlay boshlaydi.
Kelajakda biz kim bo‘lamiz — muallifmi yoki qurbon?
Boshqa tomondan qaralsa, bu o‘zgarishlar texnologik taraqqiyotning ajralmas qismi. AI’ni o‘rganish va u bilan ishlashni biladigan odamlar yangi ish o‘rinlarini egallashlari mumkin. Ammo bu imkoniyatlardan foydalanish uchun aynan bugun tayyorgarlik ko‘rish kerak — yangi ko‘nikmalarni o‘rganish, raqamli savodxonlikni oshirish va texnologiyani tushunish.
Meta sizdan bir soatga yuzingizni “oladi”. Bu vaqtinchalik daromad. Lekin AI sizdan o‘rganayotgan narsani abadiy saqlaydi.
Xulosa: AI sizni ishga olayapti. Bahoni siz qo‘yasiz
Sun’iy intellekt insoniyatni o‘rganmoqda. Lekin bu teng sheriklikmi yoki asimmetrik almashuv? Siz unga empatiya va ifoda berasiz – u esa sizning ish joyingizni o‘zlashtiradi. Pivot.uz’ning kuzatuvlari shuni ko‘rsatmoqdaki: bu texnik masala emas – bu axloqiy, iqtisodiy va shaxsiy tanlovdir.
Siz nima qilasiz? Ishtirok etasizmi — yoki qarshilik ko‘rsatasizmi?
Tayyorladi: Navro‘zaxon Bo‘riyeva
Fikr bildirish