Mudofaa va chuqur texnologiyalar startaplariga sarmoya kiritish uchun NATOning 24 ittifoqdoshi tomonidan qoʻllab-quvvatlangan 1 milliard evrolik tashabbus boʻlgan NATO Innovatsion Jamgʻarmasi (NIF) ishga tushirilganidan beri oltita VC fondiga sarmoya kiritilishini eʼlon qildi. Hamkor Patrik Shnayder-Sikorskiyning so’zlariga ko’ra, rahbariyatdagi ba’zi o’zgarishlarga qaramay – uning besh ta’sischi hamkoridan ikkitasi o’tgan yili ketgan – jamg’arma strategiyasi o’zgarishsiz qolmoqda. Asosiy e’tibor NATOga a’zo mamlakatlardagi startaplarni qo’llab-quvvatlashga tayyor bo’lgan chuqur texnologiyalarga yo’naltirilgan investorlarga qaratilmoqda.
VC investitsiyalarida momentumni saqlab qolish
NIFning sobiq fond boshlig’i Torsten Klaus ishdan ketgan bo’lsa-da, Shnayder-Sikorskiyning ta’kidlashicha, fondning VC investitsiyalariga yondashuvi o’zgarmagan. NIF o’tgan yil davomida shifokorlarning “yuzlab” takliflarini ko’rib chiqdi, deydi NIFning aloqa bo’limi boshlig’i Amaliya Kontesi.
Hozirda jamg’armalar strategiyasini boshqarayotgan Kris O’Konnor, NIF o’zining dastlabki muvaffaqiyatlariga asoslanib, investitsiyalarning “tajovuzkor sur’atini” saqlab qolishni maqsad qilganini ta’kidlaydi. Hozirgacha jamg’arma Markaziy va Sharqiy Yevropaga yo’naltirilgan OTB Ventures, Germaniyada joylashgan Vsquared Ventures, Alpine Space Ventures kosmik texnologiyalari va Boltiqbo’yi yo’naltirilgan BSV Ventures kabi firmalar bilan hamkorlik qilgan. Jamoa ko’proq sheriklarni yollash orqali kengaytirishga intilayotgan bo’lsa-da, o’ziga xosliklar sir ostida qolmoqda.
2025 yil uchun rejalar
NIF 2025 yilga tayyorlanar ekan, jamoa kvant texnologiyalari, kosmik yoki mudofaa kabi muayyan sohalarda chuqur tajribaga ega bo’lgan fond menejerlarini maqsad qilib qo’ymoqda. Janubiy Yevropa, Boltiqboʻyi, Markaziy va Sharqiy Yevropa (CEE) va Skandinaviya kabi chuqur texnologiyali VC faoliyati yetishmayotgan mintaqalarga alohida eʼtibor qaratilmoqda.
“Biz salohiyatni oshirmoqchimiz”, deb tushuntiradi Shnayder-Sikorskiy. Maqsad – NATOning strategik ustuvorliklari uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega bo’lgan kam ta’minlangan mintaqalar va sektorlarda kapitalga barqaror kirishni yaratish. Hatto Germaniya va Buyuk Britaniya kabi tashkil etilgan chuqur texnologiyalar markazlarida ham jamg’arma yetarli darajada taqdim etilmaydigan hududlarda imkoniyatlarni kengaytirishni maqsad qilgan.
Yana bir rivojlanayotgan yo’nalish – O’rta er dengizi. Shnayder-Sikorskiyning ta’kidlashicha, mintaqadagi bir qancha istiqbolli mablag’lar “bizning quvurimizda rivojlangan” va kelgusi hamkorlikni taklif qiladi.
Rivojlanayotgan fond menejerlarini qo’llab-quvvatlash
NIF, shuningdek, noyob tajriba olib keladigan birinchi marta fond menejerlarini qo’llab-quvvatlash uchun ochiq. Shnayder-Sikorskiyning ta’kidlashicha, cheklangan institutsional VC mavjud bo’lgan hududlarda farishta investorlari yoki kuchli tajribaga ega norasmiy guruhlar kuchli nomzodlar bo’lishi mumkin. “NIF ushbu investorlarni qo’llab-quvvatlamoqchi”, deydi u va hozirda ko’plab birinchi marta shifokorlar ko’rib chiqilmoqda.
Bundan tashqari, fond venchur kapitalga o’tadigan sobiq ta’sischilar bilan hamkorlikni o’rganib, uning qamrovini yanada kengaytirmoqda.
2025 yilda Deeptech VC uchun ko’tarilgan to’lqin
Mudofaaga yo’naltirilgan fondlarga qiziqish past darajada bo’lsa-da, ortib bormoqda. Shnayder-Sikorskiy kelasi yili generalist VClar chuqur texnologiyalarga ko’proq qiziqish bildirishini kutmoqda, ba’zilari hatto maxsus mablag’larni ishga tushirishadi.
“Ba’zilar kosmosga bir yoki ikkita sarmoya kiritdilar va agar biz yangi, to’liq yo’naltirilgan chuqur texnologiya fondlari paydo bo’layotganini ko’rsak, hayron bo’lmayman”, deydi u. “Ko’proq faollik bo’ladi.”
NATO Innovatsion Jamg’armasi istiqbolga nazar tashlar ekan, u resurslarni NATOning uzoq muddatli maqsadlari uchun muhim bo’lgan sohalar va texnologiyalarga yo’naltirishni rejalashtirmoqda, bu esa o’rnatilgan va yetarli darajada xizmat ko’rsatilmagan mintaqalarda ekotizimlarni mustahkamlashga yordam beradi.
Fikr bildirish