O‘zbekistonning IT sohasi 2024-yilda ham jadal rivojlanib, xalqaro maydonda o‘ziga xos mavqeini mustahkamladi. Bu sohada raqamli transformatsiya, sun’iy intellektni rivojlantirish, IT xizmatlari eksporti va startaplarni qo‘llab-quvvatlash kabi yo‘nalishlarga alohida e’tibor qaratilmoqda. Quyida 2024-yilda sohaga ta’sir ko‘rsatgan asosiy yutuqlar va tendensiyalar keltirilgan.
Asosiy yutuqlar va tendentsiyalar
2024-yil O‘zbekistonning IT sohasi uchun muhim burilish davri bo‘ldi. UZUM Group mamlakatning birinchi “unicorn” kompaniyasiga aylandi va bozordagi qiymati $1 milliarddan oshdi. Kompaniya elektron tijorat va fintech yo‘nalishlarini kengaytirib, xalqaro bozorlarni ham egallashni davom ettirdi.
IT Park Uzbekistan tomonidan Digital Startups Program dasturi ishga tushirildi. Ushbu dastur raqamli sohada faoliyat olib boruvchi startaplarni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan bo‘lib, tadbirkorlarga ta’lim, mentorlik va tarmoq imkoniyatlarini taqdim etadi. Bu orqali ishtirokchilar o‘z biznes-modellarini yaxshilab, faoliyatlarini kengaytirishga, yangi bozorlarga chiqishga va investitsiyalar jalb qilishga tayyorgarlik ko‘rishmoqda.
Shuningdek, IT Park Saudiya Arabistonida o‘z vakolatxonasini ochdi. Ochilish marosimi Riyoddagi The Garage Innovatsiya Markazida o‘tkazildi.
Texnologik startaplarni qo‘llab-quvvatlash maqsadida, IT Park xalqaro hamkorlar bilan birgalikda $10 millionlik venchur fondini tashkil etdi. Ushbu fond orqali Seed va Series A bosqichidagi 30 dan ortiq startap moliyalashtirildi va mamlakatning innovatsion ekotizimiga sezilarli turtki berildi.
As part of the «Digital Uzbekistan – 2030» strategy, significant progress has been made in integrating digital technologies into public administration. Key initiatives include:
- Mobile ID orqali fuqarolarni identifikatsiya qilish;
- Raqamli pasportlar;
- Davlat xizmatlarini to‘liq raqamlashtirish.
Raqamlashtirish, shuningdek, sog‘liqni saqlash, qishloq xo‘jaligi va moliya sohalarini qamrab olib, xizmatlarning samaradorligi va sifatini oshirdi.
Yilning muhim voqealaridan biri Digital Uzbekistan International PLUS-Forum bo‘lib, unda 25 ta davlatdan 2000 dan ortiq ishtirokchi qatnashdi.
Mamlakatdagi o‘zgarishlar va IT kompaniyalari
2024-yilda mamlakat bo‘ylab 10 ta yangi IT maktab ochildi, bu yerda 15 000 dan ortiq talaba zamonaviy IT bilimlarini o‘rgandi va bu sohadagi kadrlar salohiyatini sezilarli darajada oshirdi.
IT Park Uzbekistan o‘z a’zolari sonini 1600 dan oshirdi va IT xizmatlari eksportini $344 millionga yetkazdi. Eksportning asosiy bozorlaridan biri AQSh bo‘ldi.
PayMe va Click kabi FinTech kompaniyalari mamlakatdagi raqamli transformatsiyada muhim rol o‘ynadi. Ayniqsa, Click kompaniyasi ko‘plab xizmatlarni birlashtirgan SuperApp formatidagi ilovani ishga tushirdi.
TBC, yana bir muhim o‘yinchi, katta miqdordagi investitsiyalarni jalb qildi. Bundan tashqari, yangi bozorga kirgan kompaniyalar to‘lovlarni qayta ishlash markazlarini ishga tushirib, IT ekotizimini yanada xilma-xil qildi.
2024-yilning muvaffaqiyatli startaplari
2024-yil O‘zbekiston startaplari uchun muhim yutuqlarga boy bo‘ldi va ular xalqaro texnologik bozorni egallashda o‘z o‘rnini mustahkamladi. E’tiborga molik loyihalar:
- BILLZ – biznes jarayonlarini avtomatlashtirish uchun $500 000 miqdorida investitsiya jalb qildi;
- Uzum – mamlakatning birinchi “unicorn” kompaniyasi sifatida qo‘shimcha $300 million miqdorida investitsiya jalb qilishni rejalashtirmoqda;
- PoinAi – Product Hunt platformasida birinchi o‘rinni egalladi;
- Tahrirchi – qoraqalpoq tilidan tarjima qilish vositasini ishga tushirdi.
TechCrunch Disrupt 2024 doirasida Silikon vodiysida sakkizta o‘zbek startapi ishtirok etdi. Ular orasida Uzum, Uzinfocom, Datagaze, Geomotive, Smartup, Point AI, BILLZ va Call 24 bor edi.
Ushbu yutuqlar O‘zbekistonning global startap ekotizimiga integratsiyasini kuchaytirib, mamlakatning xalqaro IT bozoridagi raqobatbardoshligini oshirdi.
Yirik IT tadbirlari
2024-yilda O‘zbekiston bir nechta yirik IT tadbirlarga mezbonlik qildi va bu tadbirlar global mutaxassislar, tadbirkorlar va ekspertlarni jalb qildi. Asosiy tadbirlar:
- Digital Uzbekistan International PLUS-Forum – iqtisodiyotni raqamlashtirish va davlat xizmatlarida sun’iy intellektni qo‘llash masalalariga bag‘ishlangan;
- Digital Silk Road Hackathon – turizm, logistika va blokcheyn sohalarida innovatsion yechimlar yaratish uchun 200 dan ortiq ishtirokchini birlashtirdi;
- ICT Week Uzbekistan – global tendensiyalarni namoyish qilish, hamkorlik bitimlarini tuzish va startap ekotizimini kuchaytirish uchun platforma sifatida xizmat qildi.
Shuningdek, AI Evolution konferensiyasida Jimi Ueyls va Zak Kes kabi taniqli shaxslar qatnashdi. Ushbu tadbirlar O‘zbekistonning Markaziy Osiyodagi texnologik markaz sifatidagi mavqeini yanada mustahkamladi.
