Yangi oshkor bo‘lgan sud hujjatlariga ko‘ra, Meta xodimlari yillar davomida AI modellarini o‘qitish uchun mualliflik huquqi bilan himoyalangan materiallarni shubhali usullar orqali qo‘lga kiritishni muhokama qilgan.
Mazkur hujjatlar Kadrey v. Meta sud ishi doirasida taqdim etilgan bo‘lib, bu holat ko‘plab AI va mualliflik huquqiga oid tortishuvlar qatoriga kiradi. Meta AI modellarini IP bilan himoyalangan materiallar, ayniqsa kitoblar asosida o‘qitish “adolatli foydalanish” tamoyiliga mos kelishini ta’kidlaydi. Biroq, da’vogarlar – jumladan, mualliflar Sara Silverman va Ta-Nehisi Coates – bu fikrga qo‘shilmaydi.
Ilgari sud materiallarida, Meta rahbari Mark Sukerbergning kompaniya AI jamoasiga mualliflik huquqiga ega kontentdan foydalanishga ruxsat bergani aytilgandi. Shuningdek, Meta AI ma’lumotlar bazasi uchun nashriyotlar bilan litsenziya kelishuvlarini to‘xtatgani ham ma’lum qilingan. Yangi oshkor bo‘lgan ichki suhbatlar esa Meta tomonidan ushbu kontentni o‘qitish jarayoniga qanday qo‘shib olgani haqidagi aniqroq tasavvur beradi.
Ichki suhbatlardan dalillar
Fevral 2023-yilga oid ichki yozishmalarga ko‘ra, Meta muhandislaridan biri Ksavye Martine kompaniyaning AI modellarini o‘qitish maqsadida kitoblarni litsenziyalash o‘rniga ularni bevosita sotib olishni taklif qilgan. U “avval harakat qilib, keyin kechirim so‘rash” tamoyilini ilgari surib, yuqori rahbariyatga qaror qabul qilish uchun muammoni yetkazish zarur deb hisoblagan.
Boshqa xodimlar mualliflik huquqiga ega materiallardan foydalanish huquqiy muammolar keltirib chiqarishi mumkinligini ta’kidlaganiga qaramay, Martine ko‘plab startaplarning allaqachon noqonuniy ma’lumotlardan foydalanganini qayd etgan.
Meta AI jamoasi katta menejeri Melani Kambadur esa kompaniya ba’zi platformalar, jumladan, Scribd bilan litsenziya bo‘yicha muzokaralar olib borayotganini bildirgan. U shuningdek, Meta advokatlari avvalgi yillarga nisbatan AI o‘qitish uchun kontentdan foydalanish borasida “kamroq konservativ” yondashayotganini ta’kidlagan.
Libgen va noqonuniy ma’lumotlardan foydalanish
Sud materiallariga ko‘ra, Meta muhandislari Libgen (mualliflik huquqiga ega kitoblarni noqonuniy ravishda tarqatadigan platforma) kabi manbalardan foydalanishni ham muhokama qilishgan. Ichki xabarlardan birida, Meta mahsulot menejeri Sony Theakanath kompaniyaning eng ilg‘or AI modellarini yaratishda Libgen ma’lumotlari muhim ekanini ta’kidlagan. U shuningdek, kompaniyaning huquqiy xavflarini kamaytirish uchun ba’zi strategiyalarni ilgari surgan, jumladan, “ancha ochiq noqonuniy” ma’lumotlarni chiqarib tashlash va foydalanilgan ma’lumot manbalarini oshkor qilmaslik.
Meta AI jamoasi noqonuniy manbalardan olingan kontent asosida o‘qitilgan modellarni himoya qilish maqsadida, ularni mualliflik huquqiga oid so‘rovlarga javob bermaslikka sozlagan. Masalan, “Harry Potter” kitobining dastlabki uch betini so‘rash yoki qaysi e-kitoblar asosida o‘qitilganini so‘rash kabi so‘rovlarga model javob bermasligi uchun maxsus cheklovlar kiritilgan.
Yangi da’volar va Meta himoyasi
Sud hujjatlarida shuningdek, Meta Reddit ma’lumotlarini ham qandaydir shaklda modellarni o‘qitish uchun ishlatgan bo‘lishi mumkinligi haqida ma’lumotlar bor. Bundan tashqari, kompaniyaning o‘z ijtimoiy tarmoqlari – Facebook va Instagram’dagi postlar, videolar transkripsiyalari va reklama ma’lumotlari AI modellarini o‘qitish uchun yetarli bo‘lmagani sababli, rahbariyat mualliflik huquqiga ega ma’lumotlarga murojaat qilish variantlarini ko‘rib chiqqani ta’kidlangan.
Da’vogarlar Meta noqonuniy ravishda mualliflik huquqiga ega kitoblarni litsenziyalangan kontent bilan taqqoslab, qaysi ma’lumotlarni rasmiy ravishda sotib olish kerakligi haqida qaror chiqarganini da’vo qilishmoqda.
Meta bu sud ishining jiddiyligini e’tiborga olib, o‘z himoya guruhiga AQSh Oliy sudi tajribasiga ega yuridik mutaxassislarni jalb qilgan. Kompaniya hozircha ushbu masala bo‘yicha izoh bermagan.
