So‘nggi yillarda reklama bozori sezilarli darajada o‘zgarib bordi. Raqamli reklama ko‘rinishlarining haddan tashqari ko‘pligi, e’tiborni jalb qilish uchun kurashning kuchayishi, onlayn blokirovkalar va foydalanuvchi charchog‘i — bularning barchasi yangi, samarali va ishonchli reklama kanallarini izlashga sabab bo‘ldi. Aynan shunday sharoitda O‘zbekistonda “Marjon” nomli startap sahnaga chiqdi.
Marjon – bu tashqi reklama vositasi sifatida avtomobillardan foydalanishga ixtisoslashgan innovatsion platforma. Brend reklamasini odamlar ko‘radigan joyga olib chiqish o‘rniga, uni harakatga keltirish — ya’ni reklama iste’molchi ortidan boradi.
G‘oya: Reklama o‘zi harakatlansin
An’anaviy reklama formatlari (banner, billboard, ekranlar) ko‘pincha passiv ko‘rinishlarda qolib ketadi — auditoriyaning o‘zi ularni qidirmaydi. Marjon esa bu yondashuvni o‘zgartiradi. Platforma reklama beruvchilarga yuk mashinalari, mikroavtobuslar, shahar transporti kabi avtomobillar ustiga brendli vizual reklama joylashtirish xizmatini taklif etadi.
Bunday reklama vositasi:
- Doim harakatda – har xil yo‘nalishlarda auditoriya bilan to‘qnashadi.
- Keng qamrovli – reklama geografiyasi bir necha hududni qamrab oladi.
- Yodda qolarli – harakatdagi brend vizual jihatdan kuchli taassurot qoldiradi.
Statistik asos: Raqamlar nimani ko‘rsatmoqda?
Marjon platformasi o‘z faoliyatini xalqaro tadqiqotlar, texnologik hisob-kitoblar va mahalliy kuzatuvlar asosida asoslagan. Quyidagi statistikalar ushbu reklama turining afzalliklarini ochib beradi:
- Har bir avtomobil kuniga 25 000 – 50 000 ta ko‘rinish (impression) oladi.
- Har bir kilometrda o‘rtacha 200–300 ta reklama ko‘rsatiladi.
- Yiliga 10 milliongacha ko‘rish mumkin (agar transport shaharlararo harakatda bo‘lsa).
- CPM (ming ko‘rsatish uchun xarajat) – atigi $0.1. Bu ko‘rsatkich barcha tashqi va raqamli reklama turlaridan past.
Bu raqamlar reklama samaradorligi bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan muhim jihatni ochib beradi — arzon, lekin keng auditoriyani qamrab oluvchi yechim.
Jahon tajribasi: Marjon to‘g‘ri vaqtda to‘g‘ri bozorga keldi
Global reklama bozori so‘nggi yillarda tashqi reklama shakllariga qayta baho bermoqda. 2022 yilda Shimoliy Amerikada avtomobil reklamalari reklama bozorining 39 foizini tashkil etdi. Solomon Partners tomonidan 2022 yilda e’lon qilingan hisobga ko‘ra, tashqi reklama bozorda eng past CPM va eng yuqori qamrovni taqdim etmoqda.
- Wrapmate hisobotiga ko‘ra, brendlangan avtomobillar brend taniluvchanligini 92% ga oshiradi.
- OneScreen.ai ma’lumotida aytilishicha, 2021 yilda 80% amerikalik xaridor tashqi reklamadan so‘ng mahsulot yoki xizmat sotib olgan.
Bu misollar Marjon modelining o‘zbek bozori uchun nafaqat dolzarb, balki strategik jihatdan to‘g‘ri yechim ekanini ko‘rsatadi.
Texnologik yondashuv: faqat reklama emas, monitoring ham bor
Marjon yaqin kelajakda reklamaning ta’sirini o‘lchash imkonini beruvchi texnologiyalarni integratsiya qilishni rejalashtirmoqda:
- GPS asosida harakat yo‘nalishlari tahlili;
- Issiqlik xaritalari (heatmaps) orqali vizual qamrov hududlarini aniqlash;
- Maxsus kodlar orqali trafikdan konversiyani o‘lchash;
- Reklama muddati, yo‘nalishi va joylashuvi bo‘yicha AI tahlillar.
Bu brendlar uchun nafaqat joylashish, balki natijani aniq baholash imkonini yaratadi.
Marjon modeli kimlar uchun foydali?
- Yangi brendlar uchun — qisqa muddatda keng auditoriyaga yetib borish imkoniyati.
- Katta kompaniyalar uchun — imidjni mustahkamlovchi reklama strategiyasi.
- Hududiy bizneslar uchun — maxsus yo‘nalishlarda ko‘rinish hosil qilish.
- Marketologlar uchun — byudjetni eng samarali joylashtirish vositasi.
Marjon – harakatdagi ishonch
Marjon oddiy tashqi reklama emas. Bu — auditoriyaga to‘g‘ridan-to‘g‘ri chiqadigan, sun’iy to‘siqlar, reklama blokirovkalari va e’tibor yetishmasligi kabi muammolarni chetlab o‘tadigan samarali vositadir.
O‘zbekistonda tashqi reklama bozorida yangilik kiritayotgan Marjon, yuqori qamrov, past xarajat va real auditoriya bilan aloqa modelini taklif qilmoqda. U nafaqat reklama joylash, balki natija olishni maqsad qilgan brendlar uchun — ayni topilmadir.
Fikr bildirish