Nazarboyev universitetining Ostona shahridagi Smart tizimlar va sun’iy intellekt instituti (ISSAI) qozoq tiliga moslashtirilgan va Qozog‘istonning ko‘p tilli muhitini qo‘llab-quvvatlashga mo‘ljallangan yangi ISSAI KAZ-LLM nomli ulkan til modelini (LLM) taqdim etdi. Ilg‘or neyron tarmoq texnologiyasiga asoslangan ushbu model qozoq, rus va ingliz tillarida ravon muloqotni ta’minlaydi, shuningdek, turk tilini ham qo‘llab-quvvatlaydi. Bu model resurs cheklangan tillarda generativ sun’iy intellekt uchun yangi me’yorni o‘rnatadi.
ISSAI KAZ-LLM Qozog‘istonning sun’iy intellekt sohasidagi taraqqiyotida muhim bosqich hisoblanadi. Ishlab chiqarish jamoasi yuqori samaradorlikni ta’minlash maqsadida 150 milliarddan ortiq tokenlarni qayta ishladi. Shuningdek, loyihaning har bir bosqichiga qozog‘istonlik tadqiqotchilarni jalb etish orqali mahalliy mutaxassislar salohiyatini oshirdi. Xalqaro institutlar bilan hamkorlik tilga oid maxsus ma’lumotlar bazasini yaratish va mashinali tarjimaning eng zamonaviy usullarini ishlab chiqish imkonini berdi. Bu esa tarjima, kontent yaratish va matnni qayta ishlash kabi sohalarda qo‘llanilishi mumkin.
Model Meta Llama arxitekturasida qurilgan va yuqori unumdorlik va resurslar cheklangan muhitlar uchun optimallashtirilgan 8 milliard va 70 milliard parametrlarni o’z ichiga olgan ikkita versiyada taqdim etiladi. CC-BY-NC litsenziyasi ostida chiqarilgan ISSAI KAZ-LLM Hugging Face platformasida notijorat maqsadlarda foydalanish mumkin.
Ushbu model Qozog‘istonning innovatsiyaga intilishi, o‘z kuchiga tayanishi va texnologik ekotizimini rivojlantirish yo‘lidagi sa’y-harakatlarini yaqqol namoyon etadi
– dedi ISSAI direktori, professor Husayn Atakan Varol . Tashabbus shuningdek, tilni ko‘rish modellari hamda turkiy va mintaqaviy tillarni qo‘llab-quvvatlashni kengaytirish, mintaqaviy aloqalarni kengaytirish va til integratsiyasini rag‘batlantirish kabi yangi avlod AI tizimlari uchun zamin yaratadi.
Qozog‘istonning sun’iy intellekt bo‘yicha maqsadlari alem.ai Xalqaro sun’iy intellekt markazi ishga tushirilishi bilan yanada kengayadi. Ushbu markaz mamlakatni AI bo‘yicha rivojlangan iqtisodiyotga ega davlatga aylantirishga qaratilgan bo‘lib, innovatsiyalarni rivojlantirish, investitsiyalarni jalb qilish va startaplarni qo‘llab-quvvatlash orqali Qozog‘istonni mintaqadagi AI sohasida yetakchi davlatlardan biriga aylantiradi.
2029 yilga kelib sun’iy intellekt eksportidan kutilayotgan daromad 5 milliard dollarga yetishi kutilmoqda. ISSAI KAZ-LLM modeli esa bu yo‘ldagi muhim qadamlardan biridir. Qozog‘iston hukumat mablag‘lariga tayanmasdan, mahalliy IT kompaniyalarining sezilarli hissasi evaziga o‘zining texnologik evolyutsiyasida yetakchilikni davom ettirmoqda.
Fikr bildirish