O‘zbekistonning startap ekotizimi izchil rivojlanib, texnologik innovatsiyalar ta’lim sohasiga ham faol kirib kelmoqda. Wisdom English-Uzbek Dictionary – bu sohaga qo‘shilgan muhim loyihalardan biri bo‘lib, ingliz va o‘zbek tillari o‘rtasida aniq, ishonchli va intuitiv tarjima imkoniyatlarini taqdim etadi. Mazkur platforma foydalanuvchilarga nafaqat so‘zlarni tarjima qilish, balki ularning kontekstdagi qo‘llanilishi, sinonim va antonimlari, grammatik xususiyatlari kabi ko‘plab muhim jihatlarni chuqur o‘rganish imkonini beradi. Startap asoschisi Hasan Abdullah bilan ushbu platformaning qanday g‘oya asosida yaratilgani, duch kelgan qiyinchiliklar va kelajak rejalari haqida suhbatlashdik.
— Dastlab, o‘zingiz va startap tarixi haqida gapirib bersangiz
— Men Abdullayev Hasanboy va ukam Husanboy bilan birgalikda Wisdom Dictionary startapining asoschilarimiz. Biz Toshkentdagi MDIST institutining birinchi bitiruvchilaridan hisoblanamiz. 2014-yilda Andijon viloyatida Wisdom o‘quv markazi asos solganmiz va hozirda uchta o‘quv markazimiz va “Kiddom” nomli uchta ingliz tili bog‘chamiz faoliyat yuritib kelmoqda.
10 yildan ortiq vaqt davomida ingliz tili o‘qitish bilan shug‘ullanamiz va bu jarayonda asosiy muammo – so‘z boyligini oshirish ekanini tushundik. O‘quvchilar so‘zlarni faqat tarjima qilish bilan cheklanmay, balki ularni to‘g‘ri qo‘llay olishlari ham kerak edi. Dastlab biz kitob shaklida lug‘at yaratishga qaror qildik va 2016-yilda uni nashr etdik. Biroq, texnologiya rivojlanishi bilan elektron lug‘at zarurligi ayon bo‘ldi, shuning uchun uni raqamli formatga o‘tkazishga qaror qildik.
— Startapni ishga tushirishda qanday qiyinchiliklarga duch keldingiz?
— Eng katta qiyinchilik Oxford, McMillan, Longman va Cambridge kabi xalqaro lug‘atlardan 120,000 dan ortiq so‘z va iboralarni o‘zbek tiliga aniq tarjima qilish bo‘ldi. Bu jarayon 3 yildan ortiq vaqt talab etdi. Keyingi muammo esa o‘zbek tilidan ingliz tiliga tarjima qilish edi. Bu yana 2-3 yil vaqt olishi mumkin edi, ammo biz innovatsion yechim topdik. O‘zbekcha-inglizcha tarjimalarni ingliz tiliga tarjima qilingan so‘zlar asosida izlash tizimi bilan bog‘ladik va natijada boshqa lug‘atlarga nisbatan ancha yaxshiroq natija beruvchi tizim hosil bo‘ldi.
— Platformaning asosiy maqsadi va foydalanuvchilar uchun qanday afzalliklari bor?
— Wisdom Dictionary faqat oddiy lug‘at emas, balki ingliz tilini o‘rganish uchun to‘liq ekotizimdir. Foydalanuvchilar so‘zlarni o‘rganish, grammatika, listening va speaking bo‘yicha mashq qilishlari va o‘yinlar orqali reytinglarini oshirishlari mumkin.
— Wisdom Dictionary boshqa onlayn lug‘atlardan qanday farq qiladi?
— Ko‘pchilik lug‘atlar faqat tarjima qilish imkonini beradi. Wisdom Dictionary esa ijtimoiy tarmoq funksiyalarini ham o‘z ichiga oladi:
- Ingliz tiliga doir o‘yinlar orqali so‘z boyligini oshirish mumkin.
- Do‘stlar bilan chat qilish, guruhlarda muhokamalar olib borish imkoniyati mavjud.
- Reytinglar va challenge’lar orqali foydalanuvchilar motivatsiya oladi.
— Hozirda platformada nechta so‘z va iboralar mavjud?
— Ayni paytda 120,000+ so‘z va iboralar mavjud. Bundan tashqari, Oxford tomonidan har yili e’lon qilinadigan yangi so‘zlar ham tizimga qo‘shib boriladi.
— Kelajakda qanday yangi funksiyalar qo‘shiladi?
— Tez orada foydalanuvchilar Instagram uslubidagi inglizcha reels va storylar joylash imkoniga ega bo‘lishadi. Yani, til o‘rganish va ijtimoiy tarmoq bir joyga jamlanadi.
— Wisdom Dictionary qanday biznes model asosida ishlaydi?
— Obuna tizimi va reklama modeli asosida ishlaymiz.
— Startap investitsiya jalb qilganmi?
— Ha, hozirda Startup Garage va IT Park tomonidan investitsiya jalb qilish ishlari boshlangan.
— Kelajakda global bozorga chiqish rejalari bormi?
— Dastlab O‘zbekiston bozorini egallab, keyinchalik xalqaro tillarni ham qo‘shib, dunyo bozoriga chiqishni rejalashtirganmiz.
— Wisdom Dictionary’ning asosiy raqobatchilari kimlar?
— Duolingo, Lingodeer, Busuu va, albatta, sun’iy intellekt tizimlari bizning asosiy raqobatchilarimiz hisoblanadi.
— Foydalanuvchilar sonini oshirish bo‘yicha qanday strategiyalar bor?
- Reklama va influenserlar orqali auditoriyani kengaytirish.
- Do‘stlari bilan birga til o‘rganish imkonini berib, ijtimoiy tarmoq elementlarini qo‘shish.
- Do‘stini chaqirgan foydalanuvchilarga turli bonuslar berish.
— Kelgusi 1-5 yil ichida qanday texnologik yangiliklar qo‘shiladi?
— Biz foydalanuvchilarga shaxsiy AI o‘qituvchi yaratishni rejalashtiryapmiz. Bu tizim foydalanuvchining o‘zlashtirish darajasi, qiziqishlari va bo‘sh vaqtiga qarab individual darslar tuzib beradi.
— O‘zbekiston startap ekotizimi haqida qanday fikrdasiz?
— O‘zbekiston startap bozori hali juda yosh. Hozirda investitsiya jalb qilish juda qiyin. Yirik investorlar startaplarni o‘zlari izlab keladigan darajaga yetkazish uchun ekotizimni rivojlantirish kerak.
— Yosh tadbirkorlarga qanday maslahat berasiz?
- G‘oyangizni mutaxassislar bilan muhokama qiling.
- Startapingizni raqobatdan ajratib turadigan narsa nima?
- Loyihangiz moliyaviy daromad keltirishi shart.
- O‘z biznesingizni o‘zingiz sindiring.
Muallif: Feruza Askaraliyeva
Fikr bildirish