Bugungi kunda Zoom — videoqo‘ng‘iroqlar uchun eng ommabop platformalardan biri sanaladi. U uy sharoitida ishlash, masofaviy ta’lim, hatto oila a’zolari bilan suhbatlashish uchun keng qo‘llaniladi. Ayniqsa, 2020-yilda pandemiya tufayli odamlar uyda qolgan paytda Zoom foydalanuvchilari soni keskin oshdi. Biroq ko‘pchilik bu yuksalish ortida oddiy startap hikoyasi yotganini bilmaydi.
Qayerdan boshlangan?
Zoom dastlab 2011-yilda Erik Yuan tomonidan ishga tushirildi. U ilgari Cisco kompaniyasida videoaloqa vositalarida ishlagan va mavjud xizmatlarning murakkabligi, sekinligi uni qoniqtirmagan. Shuning uchun Erik tez, ishonchli va oson ishlaydigan yangi platforma yaratishga qaror qildi.
Startap uchun dastlab taxminan $3 million sarmoya yig‘ildi. Ular xizmatni barqaror saqlash uchun Amazon Web Services bulut platformasidan foydalandi.
Zoom nimasi bilan ajralib turgan?
Zoom o‘zining video va audio sifatiga katta e’tibor qaratdi. Hatto sust internetda ham video va ovoz ancha tiniq edi. Hech qanday yuklab olish yoki murakkab sozlashlar talab qilinmagan. Platforma foydalanish juda oson bo’lib, ayniqsa jamoaviy majlislar yoki onlayn darslar uchun qulay hisoblangan. Shuningdek, Zoom raqobatchilariga nisbatan arzonroq tariflar taklif qildi.
Moliyaviy o’sish jarayoni
Zoom 2019-yilda aksiyalarini ommaviy sotuvga (IPO) chiqardi. Bir dona aksiya $36 atrofida baholandi va kompaniya tez orada milliardlab dollarlik qiymatga erishdi. 2020-yilda, pandemiya cho‘qqisida, kompaniyaning yillik daromadi $2,65 milliardga yetdi — bu avvalgi yilga nisbatan uch baravar ko‘p . Pandemiya boshlanishida Zoom foydalanuvchilari soni 10 milliondan 300 milliongacha oshdi.
Zoomning global kengayishi
Zoom dastlab AQSh bozorida mashhur bo‘lsa-da, tezda butun dunyoga tarqaldi. Bugungi kunga kelib, 180 dan ortiq mamlakatda millionlab foydalanuvchilar Zoom xizmatidan foydalanmoqda. Kompaniya ko‘plab tillarda dastur versiyalarini chiqardi, mahalliy serverlarni joylashtirdi va xalqaro biznes hamkorliklarni yo‘lga qo‘ydi.
Bu kengayish Zoomga turli hududlardagi mijozlar uchun sifatli va tezkor xizmat ko‘rsatishga yordam berdi. Shuningdek, u o‘z mahsulotini korporativ va ta’lim sohalarida keng targ‘ib qilmoqda.
Zoom kimlar bilan raqobat qiladi?
Zoom uchun asosiy raqobatchilar — Microsoft Teams, Google Meet, Cisco Webex va Skype. Microsoft Teams ayniqsa, Office 365 ekotizimiga integratsiyalanganligi sababli ko‘plab kompaniyalarda afzal ko‘riladi. Google Meet Google xizmatlari bilan bog‘lanadi.
Zoom esa oddiy interfeysi, yuqori sifatli video va oson foydalanilishi bilan ajralib turadi. Shu sababli ko‘pchilik foydalanuvchilar aynan Zoomni tanlaydi.
Duch kelingan muammolar
Foydalanuvchilar sonining keskin ko‘payishi bilan birga Zoom bir qancha muammolarga duch keldi. Eng katta muammo — xavfsizlik va maxfiylik edi. “Zoombombing” deb ataluvchi holatlarda noma’lum odamlar uchrashuvlarga kirib, bezovta qilishdi. Bu foydalanuvchilarning ishonchini biroz pasaytirdi.
Shu sababli kompaniya xavfsizlikni kuchaytirishga katta e’tibor qaratdi: uchrashuvlarga parol qo‘yish, foydalanuvchi identifikatsiyasini kuchaytirish, end-to-end shifrlashni joriy qilish kabi chora-tadbirlar amalga oshirildi. Bundan tashqari, Zoomning ba’zi maxfiylik siyosatlari ham tanqid qilindi va kompaniya ularni qayta ko‘rib chiqishga majbur bo‘ldi.
Xulosa
Zoom kichik startap sifatida boshlangan bo‘lsa-da, innovatsion yondashuvi, qulayligi va ishonchliligi bilan qisqa vaqt ichida global miqyosda yetakchiga aylandi. Kompaniya pandemiya davrida yuksalgan bo‘lsa-da, hozirda ham o‘z o‘rnini saqlab qolgan va texnologik rivojlanish yo‘lida davom etmoqda.
Tayyorladi: Mahliyo Hamid
Fikr bildirish