LinkedIn hammuassisi Reid Hoffman o‘z faoliyatini kelajakni oldindan ko‘rish orqali qurdi. U 90-yillarning oxirida, Facebook paydo bo‘lishidan oldin ijtimoiy tarmoqlarning o‘sishini oldindan ko‘ra olgan. Keyinchalik u gig-iqtisodiyotning rivojlanishini taxmin qilib, Airbnb kabi kompaniyalarga sarmoya kiritdi. Sun’iy intellektning kelajakdagi ta’siri haqida ko‘pchilik tushunib ulgurmagan paytda gapira boshladi. Endi u 2034-yilgacha ofis ishlarining deyarli yo‘q bo‘lishi, AI insonlarning pul topish usullarini o‘zgartirishi va an’anaviy ish tuzilmalari eskirgan bo‘lishini bashorat qilmoqda.
Hoffmanning fikriga ko‘ra, an’anaviy to‘qqizdan beshgacha davom etadigan ofis ishlari tez orada yo‘qoladi. AQSh ishchi kuchining yarmi endi ofislarga bog‘lanmaydi. Ular masofadan turib, frilans sifatida yoki qachon va qayerda ishlashni o‘zlari hal qiladigan moslashuvchan rollarda ishlaydi. Bu o‘zgarish faqat qulaylik uchun emas. Uni masofaviy ishlashni osonlashtiradigan texnologiyalar rag‘batlantirmoqda. Video konferensiyalar, bulutli xizmatlar va sun’iy intellekt yordamchilari kompaniyalarga xodimlari bir xonada o‘tirmasa ham ishlash imkonini beradi. Korxonalar katta ofis maydonlariga ehtiyoj yo‘qligini tushunib yetmoqda va ko‘plab xodimlar har kuni ishga qatnashdan ko‘ra, masofaviy ishlashni afzal ko‘rmoqda.
Bu o‘zgarishning yana bir asosiy sababi avtomatlashtirishdir. Sun’iy intellekt allaqachon takroriy ofis ishlarini o‘z zimmasiga olyapti. Ma’lumotlarni kiritish, jadval tuzish va mijozlarga xizmat ko‘rsatish kabi vazifalar endi mashinalar tomonidan tezroq va aniqroq bajarilmoqda. Bu xodimlar uchun yomon yangilikdek tuyulishi mumkin, ammo Hoffman buning odamlarni yanada mazmunli rollarga yo‘naltirishini ta’kidlaydi. Oddiy takroriy ishlarni bajarish o‘rniga, xodimlar ijodiy muammolarni hal qilish, innovatsiyalar yaratish va strategik fikrlashga ko‘proq e’tibor qaratadi. Sun’iy intellekt ish o‘rinlarini yo‘qotmaydi – ularni o‘zgartiradi.
Ishga qabul qilish jarayoni ham tubdan o‘zgarishi kutilmoqda. Ish beruvchilar endi rezyume va diplomlarga suyanib ishchilarni tanlamaydi. Buning o‘rniga, ular real tajriba, portfoliolar va shaxsiy brendga ko‘proq e’tibor qaratadi. Universitet diplomining ahamiyati nomzodning qanday loyihalarni bajargani, qanday ko‘nikmalar va netvorkingga egaligi kabi omillardan kamroq. Ishga qabul qilish jarayoni sun’iy intellekt tizimlari tomonidan boshqariladi, nomzodlar ish unvoni va ta’lim darajasi bo‘yicha emas, balki oldingi ishlari va onlayn faolligi asosida saralanadi.
Yangi iqtisodiyotda aksariyat odamlar faqat bitta ish bilan cheklanib qolmaydi. Ular turli daromad manbalarini birlashtirib ishlaydi – qisman bir kompaniyada ishlash bilan birga, o‘z biznesini yuritish, frilanserlik qilish yoki investitsiyalar bilan shug‘ullanadi. Bu o‘zgarish natijasida odamlar endi faqat bitta kasb bilan cheklanmaydi. Aksincha, ular turli rollar o‘rtasida harakatlanib, o‘z ko‘nikma va imkoniyatlarini doimiy ravishda moslashtiradi. Ba’zilarga bu jarayon qiziqarli tuyulishi mumkin, boshqalar esa an’anaviy ish beruvchisiz ishlashning noaniqligidan qiynalishi mumkin.
Barcha imkoniyatlarga qaramay, kelajak hamma uchun oson bo‘lmaydi. Masofaviy va moslashuvchan ish tizimiga o‘tish doimiy o‘rganishni talab qiladi. Ofis tuzilmasiz ishlash odamlarning o‘z vaqtini mustaqil boshqarishi, tarmoqlarini qurishi va tez o‘zgaruvchan mehnat bozorida raqobatbardosh bo‘lib qolishi zarurligini anglatadi. Ish va shaxsiy hayot o‘rtasidagi muvozanatni saqlash ham qiyinlashishi mumkin, chunki an’anaviy ofis chegaralari yo‘qoladi. Ba’zilarga bunga moslashish qiyin bo‘lishi mumkin, ammo o‘zgarishlarni erta qabul qilganlar ustunlikka ega bo‘ladi.
Hoffman ilgari ham to‘g‘ri bashorat qilgan va agar uning 2034-yilga oid prognozlari amalga oshsa, ish dunyosi bugungi kundan butunlay farq qiladi. Muvaffaqiyatli kompaniyalar texnologiyani o‘z vaqtida qabul qilganlari bo‘ladi. Gullab-yashnaydigan xodimlar esa yangi ko‘nikmalarni doimiy o‘rganib boradigan va shaxsiy brendini mustahkamlaydiganlar bo‘ladi. Kelajak juda tez kelmoqda va bugun tayyorgarlik ko‘rganlar uni shakllantirishda yetakchi bo‘ladi.
Tayyorladi: Navro‘zaxon Bo‘riyeva
